Nguy kịch sau khi cãi nhau với con

Theo báo Vietnamnet, tối 10/8, bà T.T.N. (59 tuổi, ngụ phường Bình Thới, TPHCM) đang trò chuyện với con trai thì xảy ra mâu thuẫn. Cuộc tranh cãi khiến bà N. tức giận, mất kiểm soát cảm xúc và đột nhiên ngã quỵ, nói ngọng. Gia đình nhanh chóng liên hệ Trung tâm Cấp cứu 115 và đưa bà đến Bệnh viện Đa khoa Lãnh Binh Thăng (Bệnh viện quận 11).

Tại bệnh viện, kết quả chụp CT sọ não cho thấy bà N. bị xuất huyết não nghiêm trọng, với máu tràn vào não thất, gây chèn ép não và lệch cấu trúc não, đe dọa tính mạng. Sau khi được bác sĩ tư vấn về tình trạng nguy kịch, gia đình quyết định chuyển bà đến một bệnh viện khác để tiếp tục điều trị.

Bác sĩ Nguyễn Thắng Nhật Tuệ, nguyên bác sĩ tại Trung tâm Cấp cứu 115 TPHCM – người tiếp nhận ca bệnh, cho biết sau khi hội chẩn khẩn với các chuyên gia thần kinh, bà N. được phẫu thuật cấp cứu ngay trong đêm.

Theo bác sĩ Tuệ, trường hợp của bà N. là ví dụ điển hình của việc không tuân thủ điều trị huyết áp cao. Bà N. mắc bệnh huyết áp mạn tính, khiến mạch máu não dần trở nên yếu và dễ tổn thương. Việc không dùng thuốc đều đặn làm huyết áp dao động thất thường, tạo điều kiện cho mạch máu bị vỡ khi chịu áp lực. 

“Khi tức giận hoặc xúc động mạnh, cơ thể tiết ra adrenaline và noradrenaline, khiến tim đập nhanh, mạch máu co lại và huyết áp tăng vọt chỉ trong vài giây. Với mạch máu não đã yếu, áp lực này dễ gây xuất huyết não ngay lập tức”, bác sĩ Tuệ giải thích.

Đột quỵ xuất huyết não thường có các triệu chứng như đau đầu dữ dội, buồn nôn, nôn, co giật, rối loạn ý thức hoặc tăng huyết áp rõ rệt. So với đột quỵ nhồi máu não, các dấu hiệu này thường xuất hiện đột ngột hơn và phụ thuộc vào vùng não bị tổn thương. Nếu không được cấp cứu kịp thời, bệnh nhân có thể đối mặt với nguy cơ tử vong hoặc tàn tật nặng.

Bác sĩ Tuệ nhấn mạnh, nhiều người nghĩ rằng khi cảm thấy khỏe thì có thể ngừng uống thuốc huyết áp. Đây là suy nghĩ nguy hiểm. Huyết áp không được kiểm soát sẽ dễ bùng phát khi gặp căng thẳng hoặc xúc động, dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng như trường hợp của bà N.

Vụ việc là lời cảnh báo về nguy cơ đột quỵ khi không kiểm soát tốt huyết áp và để cảm xúc vượt ngoài tầm kiểm soát. Kiểm soát huyết áp và giữ tâm lý ổn định là yếu tố then chốt để phòng ngừa đột quỵ, đặc biệt ở những người có bệnh lý mạn tính.

4 việc người tăng huyết áp cần nhớ:

1. Uống thuốc đúng liều, đúng giờ mỗi ngày.

2. Đo huyết áp định kỳ, tái khám đúng hẹn.

3. Kiểm soát cảm xúc, tránh để cơn giận bùng phát.

4. Khi có dấu hiệu yếu liệt, méo miệng, nói khó, hôn mê… gọi 115 hoặc đến viện ngay.

XEM THÊM: Nguyên tắc chọn món cho bệnh nhân tăng huyết áp

Việc lựa chọn món ăn tốt cho người cao huyết áp cần tuân thủ một số nguyên tắc sau đây:

1. Hạn chế các món nhiều muối

Chế độ ăn kiêng muối hoặc giảm lượng muối đã được chứng minh là có tác dụng giúp kiểm soát huyết áp tốt hơn. Hiệp hội Tim mạch Mỹ khuyến cáo nên ăn ít hơn 2500 mg muối mỗi ngày (khoảng 1 thìa cà phê) đối với người bình thường, trong khi người bị cao huyết áp hoặc tiểu đường, bệnh thận được khuyến cáo chỉ nên ăn khoảng 1500 mg muối mỗi ngày, tức là ít hơn một thìa cà phê trong tất cả các bữa ăn và kể cả đồ ăn nhẹ. 

2. Kiêng ăn các món nhiều chất béo bão hòa và chất béo đồng phân trans

Chất béo bão hòa và chất béo trans có trong các loại thực phẩm chế biến sẵn, đồ chiên rán, nhiều dầu mỡ có thể làm tăng mức cholesterol trong máu, tạo điều kiện cho các mảng bám hình thành trong động mạch, từ đó làm tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch và tăng huyết áp.

3. Chọn các món giàu chất xơ

Ngoài lợi ích cải thiện chức năng tiêu hóa chất xơ có trong các loại ngũ cốc nguyên hạt, trái cây, rau củ tươi còn có tác dụng quan trọng trong việc giảm lượng cholesterol trong máu và hỗ trợ ổn định huyết áp.

4. Chọn các món giàu kali và magie

Các khoáng chất quan trọng như kali và magie mang lại nhiều lợi ích trong việc kiểm soát và duy trì huyết áp ổn định. Nhiều loại trái cây và rau quả là nguồn cung cấp kali tốt bao gồm chuối, dâu tây, dưa lưới, rau bina, đậu Hà Lan, cà chua… (3)

5. Chọn các món giàu protein

Protein là nguồn thực phẩm rất có lợi cho người bệnh cao huyết áp. Theo đó, những người có chế độ ăn đa dạng các loại protein tỷ lệ mắc bệnh huyết áp cao thấp hơn 66%. Tuy nhiên, việc lựa chọn món ăn dành cho người cao huyết áp cần chú ý chọn lượng protein vừa phải khoảng 17%-18% tổng nhu cầu năng lượng cá nhân mỗi ngày. Các loại cá, gia cầm không da và các sản phẩm từ đậu nành là nguồn cung cấp protein lành mạnh tốt nhất.

6. Nói không với các món ăn chế biến sẵn

Các món ăn chế biến sẵn, đặc biệt là thức ăn nhanh, đồ ăn đóng hộp, snack và các món ăn chế biến sẵn khác thường chứa nhiều muối, chất béo bão hòa. Do đó đây là nhóm món ăn cần tránh đối với người bị huyết áp cao.

Gợi ý món ăn cho người cao huyết áp dễ nấu

Dưới đây là những món ăn cho người cao huyết áp đơn giản, dễ nấu mà vẫn đảm bảo cung cấp đầy đủ dinh dưỡng bạn đọc có thể tham khảo:

1. Cần tây xào

Cần tây được xem là loại rau phổ biến với nhiều tác dụng tốt giúp điều chỉnh huyết áp. Trong cần tây có chứa hàm lượng cao phthalide có thể giúp làm giãn các mạch máu và giảm huyết áp. Một số món ăn có cần tây tốt cho người bị huyết áp cao như cần tây xào tỏi, cần tây xào bò/thịt gà…

2. Cà tím om đậu

Cà tím là thực phẩm chứa nhiều chất xơ và kali, giúp cải thiện lưu thông máu đồng thời hỗ trợ duy trì huyết áp ổn định. Do đó, cà tím om đậu là một trong những món ăn không thể thiếu trong thực đơn của người huyết áp cao.

3. Salad cá ngừ

Cá ngừ là một trong những nguồn thực phẩm giàu kali, magie và mang lại nhiều lợi ích tuyệt vời như giảm huyết áp, giảm viêm và bảo vệ tim mạch. Khi ăn kèm với các loại tươi sẽ giúp bổ sung chất xơ và vitamin cần thiết để cải thiện sức khỏe tổng thể cho người bệnh.

Chế biến salad theo cách trộn với dầu ô liu nguyên chất và các gia vị tự nhiên như chanh và tiêu sẽ giúp món ăn dễ ăn mà không cần tăng lượng muối, hỗ trợ kiểm soát huyết áp.

4. Cá hồi áp chảo

Bên cạnh cá ngừ, cá hồi cũng chứa hàm lượng omega-3 dồi dào giúp giảm viêm và bảo vệ sức khỏe tim mạch hiệu quả. Ngoài ra, đây còn là nguồn cung cấp vitamin D giúp cơ thể tăng cường hấp thụ canxi, chống lại bệnh trầm cảm và điều hoà huyết áp rất hiệu quả.

Món cá hồi áp chảo với ít dầu olive giúp giữ nguyên giá trị dinh dưỡng, mà không làm tăng cholesterol xấu hay natri trong cơ thể, rất tốt cho bệnh nhân cao huyết áp.

5. Thịt trắng xào ớt chuông

Các loại thịt trắng như thịt gà xào với ớt chuông là món ăn tốt cho người cao huyết áp vì cung cấp nhiều protein mà không làm tăng cholesterol trong máu, hỗ trợ duy trì huyết áp ổn định. Bên cạnh đó, ớt chuông còn là loại thực phẩm chứa nhiều vitamin C giúp cải thiện chức năng tim mạch và làm giảm huyết áp.

6. Sữa chua

Hiệp hội Tim mạch Mỹ đã nhận định sữa chua có thể làm giảm nguy cơ cao huyết áp, đặc biệt ở phụ nữ. Theo đó, các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng những phụ nữ trung niên tiêu thụ từ 5 phần sữa chua mỗi tuần đã giảm được 20% nguy cơ tăng huyết áp so với phụ nữ ở cùng độ tuổi hiếm khi ăn sữa chua.

Lưu ý, khi lựa chọn sữa chua cho người cao huyết áp, nên chọn loại ít béo và không có đường, có thể ăn kèm với các loại trái cây hoặc hạt như một bữa ăn nhẹ trong ngày.

7. Canh bí đao

Bí đao ngoài công dụng thanh lọc cơ thể, loại bỏ độc tố còn giúp giảm huyết áp nhờ lượng nước và chất xơ dồi dào. Canh bí đao là một trong những món ăn cho người cao huyết áp lý tưởng, đặc biệt khi chế biến thanh đạm, ít gia vị và chỉ dùng một lượng muối vừa phải.

8. Canh cá lóc, giá và cải xanh

Canh cá lóc nấu cùng giá và cải xanh sử dụng những gia vị tự nhiên và giảm lượng muối sẽ là món ăn rất tốt cho người huyết áp cao vì có thể hỗ trợ kiểm soát huyết áp và bảo vệ tim mạch.

9. Canh rong biển, đậu đen và hải sâm

Rong biển và đậu đen là các loại thực phẩm phổ biến, cung cấp nhiều chất xơ và nguồn protein tuyệt vời. Canh rong biển nấu cùng đậu đen và hải sâm là một trong những món ăn cho người cao huyết áp đặc biệt bổ dưỡng bạn có thể tham khảo.

10. Canh cải cúc thịt lợn nạc

Cải cúc chứa nhiều kali và vitamin C, giúp giảm huyết áp tự nhiên và bảo vệ tim mạch. Thịt heo nạc là nguồn protein chất lượng, không làm tăng cholesterol. Chế biến món canh này với thịt nạc và lượng muối hạn chế sẽ giúp người cao huyết áp dễ dàng tận hưởng bữa ăn mà không lo về sức khỏe.

11. Canh khổ qua nhồi thịt

Khổ qua hay còn gọi là mướp đắng là loại thực phẩm có tính nhanh nhiệt và lợi tiểu, ngoài ra nó còn có công dụng hỗ trợ giảm huyết áp hiệu quả. Nhồi thịt nạc và chế biến món canh với lượng gia vị vừa phải, khổ qua nhồi thịt trở thành món ăn bổ dưỡng, phù hợp với người cao huyết áp và giúp cải thiện sức khỏe tim mạch.

7 thực phẩm người cao huyết áp nên ăn

Sau đây là 7 loại thực phẩm nên có trong chế độ ăn của người cao huyết áp

Rau lá màu xanh

Những loại thực phẩm giàu kali sẽ giúp cơ thể bạn đạt tỷ lệ kali cao hơn so với natri, vì vậy giúp trung hòa natri trong cơ thể. Điều này cho phép cơ thể loại bỏ được natri trong thận thông qua đường nước tiểu, vì vậy mà huyết áp sẽ hạ.

Các loại rau có lá màu xanh như rau diếp, rau xà lách, rau cải xoăn, củ cải xanh, cải rổ, rau chân vịt đều là những loại rau rất giàu kali.

Bạn nên chọn những loại rau tươi, xanh vì các loại rau quả đóng hộp thường có thêm natri. Cũng có thể chọn rau quả đông lạnh, vì rau quả đông lạnh chứa nhiều chất dinh dưỡng gần như ngang với các loại rau quả còn tươi, và dễ bảo quản.

Những loại quả mọng

Các loại quả mọng, đặc biệt là việt quất dồi dào một hợp chất tự nhiên có tên là flavonoids. Một nghiên cứu cho thấy việc tiêu thụ hợp chất flavonoids có thể ngăn ngừa huyết áp cao và hạ huyết áp.
Các loại quả mọng như quả mâm xôi, quả dâu tây không khó tìm mua để bổ sung vào thực đơn dinh dưỡng hàng ngày. Trong tủ lạnh nhà bạn nên chuẩn bị những loại quả mọng này và sử dụng các loại quả này làm món tráng miệng dễ ăn, giàu dinh dưỡng cho cả gia đình

Khoai tây

Trong thành phần của khoai tây có chứa hai loại khoáng chất là kali và magiê giúp hạ huyết áp. Đồng thời, trong khoai tây giàu chất xơ rất cần trong khẩu phần mỗi bữa ăn của gia đình bạn.
Thưởng thức một củ khoai tây nướng như một món ăn chính trong bữa tối thay vì ăn những đồ ăn chứa bơ béo, muối, kem chua bằng sữa chua hay các món sốt nóng.

Củ cải đường (củ dền)

Các nhà nghiên cứu đã chỉ ra rằng sức khỏe của những người mắc bệnh cao huyết áp đều được cải thiện đáng kể sau khi uống nước ép từ củ cải đường. Ngoài ra, thành phần nitrat trong nước ép từ củ cải đường có thể giúp hạ huyết áp chỉ trong 24h.

Bạn có thể ép củ cải đường lấy nước uống hay đơn giản, bạn nấu chín củ cải đường để ăn. Thật tuyệt khi được thưởng thức củ cải nướng, hay các món chế biến từ củ cải như món hầm và khoai tây chiên.
Bạn nên thận trọng khi sử dụng củ cải đường trong chế biến các món ăn vì màu đỏ đậm của củ cải có thể bám bẩn lên tay, lên quần áo.

Sữa không đường

Các loại sữa không đường là một nguồn dinh dưỡng vô cùng tuyệt vời trong việc cung cấp canxi, ít chất béo rất cần thiết trong khẩu phần ăn hàng ngày của chúng ta, đều rất hữu ích trong hạ huyết áp.
Thay vì ăn các loại sữa có hàm lượng chất béo cao thì bạn nên ăn những loại sữa ít chất béo như các loại sữa chua.

Cháo bột yến mạch

Là loại thực phẩm giàu chất xơ, hàm lượng chất béo và natri thấp, và rất rẻ nên cháo bột yến mạch được xem là một trong những loại thực phẩm rất phổ biến đối với những người huyết áp cao.

Thời điểm lý tưởng để ăn cháo bột yến mạch là vào buổi sáng, bởi cháo bột yến mạch không chỉ có tác dụng trong điều trị huyết áp cao mà còn là loại thực phẩm bổ sung năng lượng cho cả ngày dài năng động.

Bạn không nên cho thêm đường, mà bạn nên bổ sung thêm các loại quả tươi, lạnh để ăn kèm với cháo bột yến mạch.

Chuối

Nếu muốn cung cấp kali cho cơ thể, bạn không thể bỏ qua quả chuối trong khẩu phần ăn hàng ngày. Ăn các loại thực phẩm giàu kali tự nhiên như chuối sẽ tốt hơn nhiều so với những thực phẩm chức năng.
Hãy cắt quả chối thành các lát nhỏ bỏ vào chén ngũ cốc và bát cháo bột yến mạch. Chuối là thứ quà ăn nhanh, rất tiện lợi, và rất rẻ./.