Cha mẹ cần lưu ý: Phân biệt cảm lạnh và viêm màng não ở trẻ nhỏ
Chăm sóc con cái có thể vừa là niềm vui, vừa là thử thách. Trong số đó, điều khiến cha mẹ lo sợ nhất chính là khi con bị ốm.
Người lớn có thể dễ dàng nhận biết và mô tả tình trạng sức khỏe của bản thân. Nhưng trẻ nhỏ thì khác – các bé thường không biết cách bộc lộ rõ ràng khi mình khó chịu. Chính vì vậy, không ít phụ huynh bỏ qua những dấu hiệu ban đầu hoặc đánh giá sai bệnh, dẫn đến việc chậm trễ trong điều trị, thậm chí để lại hậu quả nghiêm trọng.
Một trong những tình trạng nguy hiểm thường bị nhầm lẫn chính là cảm lạnh và viêm màng não. Có nhiều trường hợp lâm sàng cho thấy cha mẹ nhầm viêm màng não với cảm lạnh thông thường, khiến bệnh tiến triển nặng, gây tổn thương não cho trẻ.
Vậy làm sao để phân biệt rõ ràng giữa hai bệnh này?
1. Nguyên nhân gây bệnh
-
Cảm lạnh (cảm cúm):
Là bệnh nhiễm trùng đường hô hấp trên do virus theo mùa gây ra, thường gặp khi thời tiết chuyển mùa thu – đông hoặc xuân – hè. Với hệ miễn dịch khỏe mạnh, cảm lạnh thông thường chỉ kéo dài khoảng 7–10 ngày và có thể tự khỏi.
Cảm lạnh thường được chia thành hai dạng: cảm do lạnh và cảm do nhiệt, vì vậy việc lựa chọn thuốc điều trị cũng cần đúng nguyên nhân. -
Viêm màng não:
Là tình trạng nhiễm trùng lớp màng bao quanh não và tủy sống, thường do vi khuẩn, virus hoặc vi sinh vật xâm nhập vào máu và lan lên não. Ở trẻ em, các tác nhân phổ biến là Streptococcus pneumoniae, Haemophilus influenzae và Neisseria.
Đặc biệt, cảm lạnh cũng có thể là khởi phát dẫn đến viêm màng não. Nếu trẻ bị cảm nhưng không được xử lý kịp thời, sốt cao có thể làm bệnh tiến triển thành viêm màng não cấp tính.
2. Triệu chứng để phân biệt
-
Cảm lạnh:
Các dấu hiệu thường gặp là sốt nhẹ, đau họng, ho, sổ mũi, chóng mặt… Cha mẹ dễ nhận biết vì đây là bệnh khá phổ biến. -
Viêm màng não:
Các triệu chứng ban đầu giống cảm lạnh, nhưng nặng hơn. Ngoài sốt và đau đầu, trẻ có thể kèm theo:-
Sốt cao liên tục,
-
Buồn nôn, nôn,
-
Bất tỉnh hoặc lơ mơ,
-
Cứng gáy, khó cử động đầu.
Khi thấy những biểu hiện này, cha mẹ tuyệt đối không nên chủ quan mà cần đưa trẻ đến bệnh viện ngay để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
-
3. Phòng bệnh – tăng cường miễn dịch cho trẻ
Do hệ miễn dịch của trẻ em chưa hoàn thiện, các bé dễ bị vi khuẩn, virus tấn công. Để giảm nguy cơ mắc bệnh, cha mẹ nên:
-
Xây dựng chế độ dinh dưỡng cân bằng: kết hợp thịt, cá, rau củ, trái cây… để bổ sung vitamin và khoáng chất cần thiết.
-
Khuyến khích trẻ vận động thường xuyên: chơi thể thao, tập luyện trong nhà hoặc ngoài trời để rèn luyện sức khỏe.
-
Giữ môi trường sống sạch sẽ, thoáng mát, hạn chế tiếp xúc với nguồn lây bệnh.
Lưu ý quan trọng
-
Cảm lạnh thông thường ít nguy hiểm và có thể hồi phục nhanh.
-
Viêm màng não tuy có triệu chứng gần giống nhưng lại cực kỳ nguy hiểm, có thể ảnh hưởng trực tiếp đến não bộ và sự phát triển lâu dài của trẻ.
Vì vậy, khi trẻ có biểu hiện sốt cao kèm theo buồn nôn, nôn, cứng gáy hay bất tỉnh, cha mẹ cần đưa con đi khám ngay, không tự ý chẩn đoán hay điều trị tại nhà.
