Khi con bước vào độ tuổi đi học, việc kèm con học bài trở thành nhiệm vụ quen thuộc của nhiều bậc cha mẹ, ông bà. Mỗi gia đình có cách tiếp cận riêng, nhưng không phải ai cũng đủ kiên nhẫn và kỹ năng để đồng hành cùng con một cách nhẹ nhàng và hiệu quả. Không ít trường hợp, do thiếu bình tĩnh, người lớn đã vô tình khiến việc học trở thành áp lực – bằng những lời mắng mỏ, thậm chí cả đòn roi.
Một đoạn video được lan truyền gần đây trên mạng xã hội đã khiến nhiều người không khỏi xót xa. Trong video, camera tại phòng khách ghi lại cảnh ông nội đang kèm cháu trai – một học sinh tiểu học – làm bài tập Tết. Đứa bé được bố mẹ gửi về quê ăn Tết cùng ông bà. Sau những ngày vui chơi, em mới nhớ đến chồng bài tập giáo viên giao trước kỳ nghỉ. Gặp phải một số câu hỏi khó, cậu bé lúng túng, lo lắng, toát mồ hôi rồi òa khóc vì không biết phải làm thế nào.
Thế nhưng, điều khiến cộng đồng mạng phẫn nộ chính là thái độ của người ông. Thay vì an ủi và chỉ bảo, ông lại lớn tiếng quát mắng, khiến đứa trẻ càng thêm sợ hãi và tủi thân. Cậu bé buồn bã lặng lẽ chui vào bếp ngồi co ro một góc, hình ảnh khiến người xem nghẹn lòng.
Nhiều bậc phụ huynh sau khi xem đoạn video đã nhận ra chính mình trong đó. Bởi thực tế, không ít người lớn vẫn đang mắc phải sai lầm khi dạy con bằng sự nóng giận – điều không chỉ phản tác dụng mà còn để lại những vết thương vô hình trong lòng trẻ nhỏ.
Tác hại của việc dạy con bằng la mắng, đòn roi
Ảnh hưởng đến sự phát triển trí tuệ:
Những đứa trẻ thường xuyên bị mắng mỏ, đánh đập sẽ dễ rơi vào trạng thái căng thẳng kéo dài. Điều này ảnh hưởng tiêu cực đến khả năng tiếp thu, sáng tạo và phát triển trí thông minh.
Gây tổn thương tâm lý:
Trẻ sống trong môi trường có nhiều bạo lực tinh thần hoặc thể chất dễ sinh ra cảm giác bất an, dễ cáu gắt, thậm chí có xu hướng nổi loạn hoặc thu mình với xã hội.
Làm rạn nứt mối quan hệ cha mẹ – con cái:
Khi bị đối xử thô bạo, trẻ dần mất niềm tin vào cha mẹ, không còn muốn chia sẻ hay tâm sự. Về lâu dài, khoảng cách sẽ ngày càng lớn và có thể để lại hố sâu cảm xúc khó hàn gắn khi trưởng thành.
Làm sao để giúp con học hiệu quả hơn?
Sắp xếp thời gian học tập hợp lý
Trẻ em cũng cần được nghỉ ngơi và thư giãn như người lớn. Thay vì bắt con học liên tục để chạy theo điểm số, hãy giúp con có thời gian biểu cân bằng giữa học và chơi. Khi tâm trí thư giãn, trẻ sẽ học hiệu quả hơn.
Tìm ra phương pháp học phù hợp với con
Mỗi đứa trẻ có một cách tiếp thu riêng. Có em học tốt qua hình ảnh, có em tiếp thu nhanh khi được nghe giảng. Cha mẹ cần quan sát và linh hoạt trong việc lựa chọn phương pháp học phù hợp, thay vì áp đặt theo lối mòn hay theo cách người khác đã làm.
Lắng nghe tâm lý con trẻ
Điều quan trọng không kém là quan sát và thấu hiểu tâm lý của con. Khi trẻ gặp khó khăn hoặc biểu hiện lo âu, thay vì chỉ chú trọng kết quả, hãy hỏi han, động viên và cùng con tháo gỡ.
Ngày nay, có thể trẻ không còn phải lo chuyện cơm áo như thế hệ trước. Nhưng các em lại đang gánh trên vai những áp lực vô hình – từ bài vở, điểm số đến kỳ vọng của người lớn. Để con phát triển khỏe mạnh cả trí lực lẫn tinh thần, cha mẹ cần là chỗ dựa, là người đồng hành, không phải người giám sát hay áp lực.
Bởi dạy con học không chỉ cần kiến thức – mà còn cần rất nhiều tình yêu, sự kiên nhẫn và tấm lòng bao dung.
