Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, từ đầu năm 2025 đến ngày 3/8, dịch tả lợn châu Phi đã bùng phát trên diện rộng tại Việt Nam, ảnh hưởng đến 710 xã, phường (hơn 21% tổng số xã trên cả nước).
Tính đến ngày 1/8, dịch xuất hiện tại 33/34 tỉnh, thành phố, với 972 ổ dịch ở 718 xã, phường, khiến hơn 100.000 con lợn mắc bệnh, chết hoặc buộc tiêu hủy. Hiện vẫn còn 540 xã, phường thuộc 30 tỉnh, thành chưa qua 21 ngày kể từ khi dịch bùng phát, tiềm ẩn nguy cơ lây lan tiếp tục.
Tình hình tại một số địa phương
-
Hà Nội: Đến ngày 3/8, dịch xuất hiện tại 23 xã, 155 thôn với 490 hộ chăn nuôi bị ảnh hưởng. Tổng số lợn tiêu hủy là 10.592 con (trong đó 728 con lợn nái, đực giống và 9.753 con lợn thương phẩm), tổng khối lượng 659.969 kg. Trung bình mỗi ngày phải tiêu hủy hơn 500 con lợn.
-
Thanh Hóa: Dịch xuất hiện tại 826 hộ ở 61 xã, phường, buộc tiêu hủy gần 7.000 con (tổng trọng lượng gần 400 tấn).
-
Đà Nẵng: Chỉ riêng tháng 7, dịch lan đến 39 xã, phường, tiêu hủy hơn 4.770 con.
-
Cao Bằng: Tiêu hủy gần 7.700 con lợn.
-
Lạng Sơn: Tiêu hủy hơn 5.600 con lợn.
-
Các tỉnh khác như Tuyên Quang, Quảng Trị, Phú Thọ, Quảng Ngãi cũng trở thành “điểm nóng” cần xử lý khẩn cấp.
Ổ dịch đầu tiên của năm được ghi nhận ngày 16/6 tại xã Dũng Tiến (huyện Thường Tín cũ, nay là xã Thượng Phúc, Hà Nội) và đã được khống chế sau 21 ngày.
Nguy cơ và tác động
Dịch tả lợn châu Phi gây thiệt hại nặng nề cho ngành chăn nuôi, ảnh hưởng trực tiếp đến nguồn cung thịt lợn – loại thực phẩm phổ biến trong bữa ăn hàng ngày. Nhiều người tiêu dùng e ngại, hạn chế mua thịt lợn do lo sợ dịch bệnh.
Cách nhận biết thịt heo bị bệnh và thịt heo an toàn
Nhằm trấn an người tiêu dùng, Bộ Y tế cho biết thịt heo nhiễm bệnh tả lợn châu Phi có những dấu hiệu nhận biết khá rõ ràng, người dân hoàn toàn có thể quan sát bằng mắt thường để phân biệt với thịt sạch.
Cụ thể, lợn bị nhiễm bệnh thường xuất hiện các nốt xuất huyết dưới da, đặc biệt rõ ở vành tai, trông giống như vết muỗi đốt. Bốn chân, bụng và ngực có màu tím xanh bất thường. Khi mổ, trong khoang bụng và khoang ngực có dịch lẫn máu; toàn bộ nội tạng và cơ thể đều bị xuất huyết. Lá lách phình to, hạch bạch huyết sưng lớn, phổi không xẹp, khí quản dính máu và chứa nhiều bọt, thận bị xuất huyết, niêm mạc dạ dày loét, ruột tắc và có máu bên trong.
Ông Nguyễn Duy Thịnh – chuyên gia công nghệ thực phẩm, nguyên giảng viên Viện Công nghệ Sinh học và Thực phẩm (ĐH Bách khoa Hà Nội) – cho biết thêm: thịt heo bệnh thường có màu tái nhợt hoặc bầm tím, bị chảy nước, mùi hôi tanh khó chịu. Trên bề mặt da có thể xuất hiện các nốt xuất huyết nhỏ, thớ thịt mềm nhão, thiếu độ đàn hồi. Khi luộc, nước thịt đục, không có lớp váng mỡ và mùi không thơm.
Ngược lại, thịt heo tươi ngon và an toàn thường có màu đỏ hồng hoặc đỏ sẫm, phần mỡ trắng, chắc, không bị chảy nước và không có mùi lạ. Khi chạm tay vào, thịt khô ráo, có độ đàn hồi tốt, không để lại vết lõm. Khi nấu chín, nước thịt trong, có lớp váng mỡ nổi rõ và mùi thơm đặc trưng.
Khuyến cáo của chuyên gia
Ông Nguyễn Duy Thịnh (chuyên gia công nghệ thực phẩm) lưu ý:
-
Chế biến đảm bảo vệ sinh, rửa tay sạch, dùng dao – thớt riêng cho thực phẩm sống và chín.
-
Không ăn thịt sống hoặc tái (tiết canh, nem chua, gỏi thịt).
-
Chỉ mua thịt tại cơ sở hợp pháp, có thể truy xuất nguồn gốc.
-
Nếu phát hiện thịt bất thường, cần báo ngay cho cơ quan chức năng.
Biện pháp phòng chống
Cơ quan chức năng yêu cầu:
-
Không giết mổ, không tiêu thụ thịt lợn nhiễm bệnh.
-
Nấu chín kỹ trước khi ăn.
-
Tăng cường kiểm tra, xử lý nghiêm các hành vi buôn bán lợn, sản phẩm từ lợn bị nhiễm bệnh.
-
Tuyên truyền để người dân, doanh nghiệp, hộ kinh doanh hiểu rõ mức độ nguy hiểm và tuân thủ các quy định phòng dịch.
