Bố tôi 83 tuổi, mẹ tôi 81 tuổi. Hai cụ tóc bạc, mắt mờ, nhưng suốt mấy năm nay vẫn phải tự dò dẫm sống trong nỗi lo bị chính con ruột đẩy ra khỏi nhà.

Nghe tưởng đùa, nhưng đó là sự thật.

Bố mẹ tôi sinh năm người con: bốn trai, một gái. Ngày xưa nhà nghèo, hai cụ nai lưng cày cuốc nuôi từng đứa ăn học, dựng vợ gả chồng, hỗ trợ vốn mua đất làm ăn… tưởng về già sẽ được sum vầy yên ổn, ai ngờ…

Mấy năm gần đây, bố mẹ yếu hẳn, bệnh viện như nhà trọ, thuốc men phải uống cả nắm. Ấy vậy mà con cái chẳng mấy khi hỏi han, chỉ thỉnh thoảng về vài tiếng rồi đi, viện phí cũng viện cớ bận nọ bận kia.

Rồi tự nhiên một ngày…

Năm người con kéo nhau ra họp gia đình đòi chia nhà, nói nào là:

“Già rồi giữ nhiều cũng vô ích!”

“Của bố mẹ cũng là của con cháu!”

“Không sang tên là tham!”

Nói như thể bố mẹ đi mượn nhà của họ vậy.

Không được đồng ý, cả năm… kiện bố mẹ ra tòa, yêu cầu sang tên đất.

Vợ chồng tôi – con út – đứng nhìn mà chua chát không nói được câu nào.

Hôm đó, bố phải chống gậy, mẹ vịn vai tôi, đi từng bước run rẩy vào phòng xử. Nhìn hai thân già lọm khọm mà con cái đứng đối diện, mặt mũi hằm hằm như đi đòi nợ, ai chứng kiến cũng rưng rưng.

Một người anh trai đứng lên nói, giọng lạnh tanh:

“Bố mẹ giờ già rồi, nhà đất để lại cho con cái lo. Giữ chi nữa?”

Mẹ tôi nghe mà nước mắt chảy, nhưng vẫn im.

Tôi tưởng hai cụ sẽ mềm lòng, xin tòa thương tình, cho giữ lại phần sống…

Nhưng đúng lúc Hội đồng xét xử hỏi:

“Hai cụ có ý kiến gì không?”

Bố tôi bỗng đứng thẳng lưng, nhìn từng đứa con, ánh mắt không còn run nữa mà… lạnh lẽo và đau đớn:

“Tôi tám mươi năm cuộc đời làm cha… chưa bao giờ thấy nhục như hôm nay.”

Cả phòng im phăng phắc.

Ông nói tiếp, từng chữ như đanh vào tường:

“Nhà này là của tôi và mẹ các anh. Bán đi, dồn hết lo thuốc thang, viện phí. Không sang tên. Không chia. Không để chúng nó vừa hại cha mẹ, vừa hưởng.”

Mấy người anh chị hoảng lên:

“Ba không thể làm vậy! Dù sao cũng là con!”

Bố nhìn thẳng:

“Con à? Con mà để cha mẹ già ốm yếu phải dắt nhau ra tòa… thì không xứng làm con!”

Câu đó… cả phòng rùng mình.

Rồi bố tôi lấy từ cặp ra:

Một bản di chúc có luật sư xác nhận trước đó ba tháng.

Trong đó ghi rõ:

Nhà đất không chia cho bất kỳ người con nào.

Khi hai cụ qua đời hoặc không còn ở được:

Bán nhà, lấy tiền lo viện phí và hậu sự.

Số còn lại… tặng cho Viện dưỡng lão trong huyện.

Chỉ một dòng duy nhất gửi cho các con:

“Nếu con cái bất hiếu, tiền của ta không để nuôi kẻ bạc.”

Cả năm người con đứng bật dậy, mặt trắng bệch:

“Ba làm vậy là tuyệt tình!”

Mẹ tôi – người trước giờ hiền nhất nhà – bỗng ngẩng mặt lên nói, giọng nghẹn mà vẫn cứng:

“Tụi mình cực cả đời, cho các con hết. Đổi lại cái gì? Tuổi này còn bị tống ra tòa như kẻ ăn trộm. Nếu sang tên hết cho tụi bây, mai mốt tao với ổng ngã một cái là ra đường ngay.”

Rồi bà đặt tay lên bàn, nói câu mà cả năm anh chị không một ai ngẩng mặt lên nổi:

“Thà cho người ngoài còn hơn để của nuôi… lũ bất hiếu.”

Tòa án xem xét hồ sơ, hỏi lại lần cuối:

“Hai cụ có muốn thay đổi di chúc không?”

Bố mẹ tôi cùng chậm rãi lắc đầu.

Thẩm phán tuyên:

Yêu cầu của năm người con bị bác.Di chúc hợp pháp.Quyền quyết định thuộc về hai cụ đến cuối đời.

Ngày hôm đó, năm người con ra khỏi tòa mà không dám nhìn lại.

Người ta tưởng già rồi phải yếu đuối, but…

Tối hôm ấy, khi mọi thứ đã qua, tôi dìu bố mẹ về nhà. Căn nhà cũ kỹ, tường đã loang màu, nhưng đèn sáng lên vẫn ấm lạ thường. Hai cụ ngồi xuống chiếc ghế gỗ quen thuộc, thở dài, nhưng không phải vì mệt… mà vì nhẹ nhõm.

Bố tôi xoa mái tóc bạc của mẹ, nói nhỏ như thở:

“Ít ra… mình còn giữ được cái mái nhà để nương nhau.”

Mẹ tựa đầu vào vai ông, mắt đỏ hoe:

“Cũng may… mình tỉnh kịp.”

Tôi đứng sau lưng, nhìn hai bóng dáng gầy gò ấy mà sống mũi cay xè. Người ta cứ nói cha mẹ sống vì con. Nhưng đến cuối cùng tôi mới thấy, đôi khi… cha mẹ cũng cần được bảo vệ khỏi chính những đứa con mình sinh ra.

Ngoài sân, gió đêm thổi qua mấy tán lá, nghe khẽ thôi, mà như tiếng thở dài của một đời người.

Tôi hiểu rằng:

Có những nỗi đau không phải vì thiếu thốn vật chất… mà vì sự vô ơn của chính ruột rà.

Và có những ngày, thứ cha mẹ cần nhất… không phải là tiền, không phải là quà… mà chỉ là một câu hỏi han, một cái nắm tay, một sự tử tế giản đơn.

Nhưng tiếc thay, không phải đứa con nào cũng hiểu điều đó.

LỜI NHẮN GỬI HAY, ĐỌNG LẠI

Câu chuyện của bố mẹ tôi, nếu ai đó đọc đến cuối, xin đừng vội trách hai cụ “cứng rắn”. Bởi có những vết thương… không đứng lên thì suốt đời không bao giờ lành.

Cha mẹ cho ta sự sống.

Nhưng sự tử tế là thứ mỗi người phải tự học.

Dù giàu hay nghèo, dù sang hay hèn, xin hãy nhớ một điều đơn giản:

Cha mẹ không cần chúng ta báo hiếu bằng tiền của.

Cha mẹ chỉ sợ một điều… là bị chính con mình xem như gánh nặng.

Nhà cửa, đất đai… mất rồi còn làm lại được.

Nhưng cha mẹ mất đi… thì không bao giờ gặp lại lần thứ hai.

Và nếu bạn còn may mắn có bố mẹ bên cạnh, xin đừng đợi:

Đến lúc bệnh viện thành nhà,

Đến lúc mái đầu đã bạc trắng,

Đến lúc không còn gọi được tiếng “ba ơi – mẹ ơi”…

Rồi mới ân hận vì mình đã không kịp làm một điều tử tế.

Vì sau tất cả…

Tài sản thật sự của mỗi người không phải là đất đai cha mẹ để lại,

mà là cách ta đối xử với họ khi họ còn sống.