Rối loạn mỡ máu (hay còn gọi là rối loạn lipid máu), thường được dân gian gọi bằng những cái tên quen thuộc như “máu nhiễm mỡ” hay “mỡ máu cao”, là tình trạng nồng độ các chất béo trong máu vượt quá giới hạn bình thường. Cụ thể, người mắc bệnh này thường có mức cholesterol toàn phần, cholesterol “xấu” (LDL) và triglyceride (chất béo trung tính) cao, trong khi cholesterol “tốt” (HDL) lại thấp. Đây là nguyên nhân tiềm ẩn gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như xơ vữa động mạch, đột quỵ, nhồi máu cơ tim, hay gan nhiễm mỡ.

Ngày càng có nhiều bằng chứng khoa học cho thấy chế độ ăn uống đóng vai trò then chốt trong việc kiểm soát và cải thiện tình trạng rối loạn mỡ máu. Thay vì chỉ dựa vào thuốc, việc điều chỉnh thực đơn hằng ngày bằng những nguyên liệu sẵn có trong bếp Việt có thể giúp giảm mỡ máu hiệu quả và bền vững hơn. Dưới đây là 5 “khắc tinh” của mỡ máu – những thực phẩm dân dã, dễ tìm, nhưng lại ẩn chứa công dụng tuyệt vời cho sức khỏe tim mạch.

Thêm cà chua – sắc đỏ cho trái tim khỏe mạnh

Cà chua là loại quả quen thuộc trong mọi căn bếp Việt. Không chỉ là nguyên liệu làm đẹp món ăn, cà chua còn được chứng minh có tác dụng ổn định các chỉ số mỡ máu, giúp giảm cholesterol xấu (LDL) và triglyceride, đồng thời tăng lượng cholesterol tốt (HDL).

Nghiên cứu của Đại học Palermo (Ý) đã chỉ ra rằng hợp chất lycopene trong cà chua là một chất chống oxy hóa mạnh, có khả năng cải thiện sức khỏe mạch máu và giảm nguy cơ xơ vữa. Ngoài ra, nghiên cứu tại Tây Ban Nha cũng cho thấy món sốt cà chua nấu chín (soffritt) giúp giảm đáng kể nguy cơ đột quỵ do huyết khối.

Các nhà khoa học Đại học Cornell (Mỹ) còn phát hiện cà chua có khả năng loại bỏ vi khuẩn Salmonella – nguyên nhân gây bệnh thương hàn.

Do đó, việc thêm cà chua vào các món ăn truyền thống như canh chua, cá kho cà, đậu hũ sốt cà, hay rau xào không chỉ giúp món ăn thêm bắt mắt mà còn hỗ trợ tim mạch khỏe mạnh hơn trong dịp Tết – mùa dễ dư thừa chất béo và đạm.

Uống trà mỗi ngày – thói quen nhỏ, lợi ích lớn

Không chỉ là thú vui tao nhã, trà xanh và trà đen đều là đồng minh đắc lực của người bị rối loạn mỡ máu.

Nghiên cứu của Đại học Khoa học Y tế Shahid Sadoughi (Iran) chỉ ra rằng chỉ cần 3 tách trà xanh mỗi ngày (khoảng 7,5g lá trà khô) có thể giúp giảm cholesterol xấu và cải thiện đường huyết ở bệnh nhân máu nhiễm mỡ và tiểu đường.

Bên cạnh đó, nhóm nghiên cứu tại Đại học Jiliang (Trung Quốc) phát hiện hợp chất theabrownin trong trà đen – sản phẩm của quá trình lên men sâu – có tác dụng giảm mỡ máu và gan nhiễm mỡ vượt trội so với trà xanh hay ô long.

Do vậy, việc duy trì thói quen uống 2–3 tách trà mỗi ngày, kết hợp với chế độ ăn thanh đạm, ít chất béo bão hòa, sẽ giúp cơ thể thải độc, ổn định mỡ máu và cải thiện sức khỏe tim gan lâu dài.

Mướp đắng

Mướp đắng (hay khổ qua) được xem là “kẻ thù của chất béo” vì khả năng phân hủy mỡ thừa, giảm hàm lượng cholesterol xấu trong máu về mức an toàn. Mặt khác, mướp đắng cũng là món ăn rất dễ chế biến với hàm lượng vitamin C, glycoside ngăn ngừa đáng kể nguy cơ mắc các bệnh như xơ vữa động mạch, rối loạn mỡ máu, tăng huyết áp.

Rau cần tây

Theo Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA), cần tây chứa hàm lượng calo rất thấp và rất ít (hầu như không có) chất béo, cholesterol. Nhưng cần tây lại chứa hầu hết thành phần dinh dưỡng: carbohydrate; protein; vitamin (A, B, C, E, K…); khoáng chất và giàu chất xơ.

Theo India Times, một số chiết xuất trong cần tây như magnesium, butylphathalide, pthalides, sắt giúp kích thích tiết dịch mật tăng cường độ hoạt động để đào thải mỡ máu ra bên ngoài. Cần tây điều trị tốt cho bệnh đái tháo đường và giảm bớt các triệu chứng bệnh huyết áp.

 Ăn lựu – may mắn nhân đôi, sức khỏe nhân ba

Trái lựu đỏ rực thường xuất hiện trong mâm ngũ quả ngày Tết không chỉ mang ý nghĩa may mắn, mà còn là “thuốc quý” cho người bị máu nhiễm mỡ.

Nghiên cứu của Đại học Sultan Moulay Slimane (Morocco) và Đại học Sherbrooke (Canada) đã chứng minh rằng lựu có khả năng giảm cholesterol toàn phần, LDL và triglyceride, đồng thời giúp ổn định đường huyết.

Lựu chứa nhiều polyphenol, anthocyanin và punicalagin – những chất chống oxy hóa mạnh giúp bảo vệ thành mạch và ngăn ngừa xơ vữa. Do đó, thêm vài hạt lựu vào món salad, sinh tố, hoặc dùng nước ép lựu nguyên chất sẽ vừa đẹp da vừa tốt cho tim mạch, đặc biệt với người bị tiểu đường hoặc tiền tiểu đường.

Tỏi

Theo Healthline, nhiều nghiên cứu cho thấy allicin sulfur trong tỏi có tác dụng ngăn ngừa tắc nghẽn mạch máu, ức chế hấp thụ cholesterol tại ruột và đào thải qua nước tiểu. Tỏi cũng giúp giảm triglyceride, hạn chế nguy cơ hội chứng chuyển hóa và bệnh tim.

Mỗi ngày, ăn 2-3 tép tỏi có thể hỗ trợ giảm mỡ máu. Tuy nhiên, các chuyên gia khuyến cáo không nên tiêu thụ quá 5 g tỏi/ngày, vì có thể gây ảnh hưởng đến dạ dày, làm tổn thương gan, tăng nguy cơ tiêu chảy, chảy máu kéo dài và chóng mặt.

Cà tím và đậu bắp

Cả cà tím và đậu bắp đều giàu chất xơ hòa tan, giúp giảm hấp thụ cholesterol trong ruột, từ đó làm giảm mỡ máu. Cà tím và đậu bắp cung cấp ít calo nhưng lại giàu chất dinh dưỡng, giúp no lâu hơn, kiểm soát cân nặng hiệu quả.

Táo, nho, dâu tây, trái cây họ cam quýt

Trái cây họ cam quýt như cam, quýt, bưởi, chanh… không chỉ mang đến hương vị thơm ngon mà còn là nguồn cung cấp dồi dào các chất dinh dưỡng tốt cho sức khỏe, đặc biệt là khả năng hỗ trợ giảm mỡ máu. Những loại trái cây này giàu pectin, một loại chất xơ hòa tan giúp giảm LDL.

Ăn rau xanh giúp giảm mỡ máu

Rau xanh là một phần không thể thiếu trong chế độ ăn lành mạnh, đặc biệt là đối với những người muốn giảm mỡ máu. Với hàm lượng chất xơ, vitamin và khoáng chất cao, rau xanh đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát cholesterol, giảm viêm, bảo vệ tim mạch.

Xây dựng chế độ ăn giúp giảm mỡ máu bằng cách thêm nhiều loại thực phẩm để giảm cholesterol theo nhiều cách khác nhau sẽ hiệu quả hơn là chỉ tập trung vào 1 hoặc 2 loại. Các thành phần chính trong chế độ ăn uống là nhiều trái cây, rau quả, ngũ cốc nguyên hạt thay vì ngũ cốc tinh chế cao và protein chủ yếu từ thực vật.

Tổng kết:

Chỉ bằng những nguyên liệu dân dã trong bếp Việt  bạn đã có thể tạo nên “lá chắn” tự nhiên giúp bảo vệ tim mạch và duy trì mỡ máu ổn định. Một chế độ ăn khoa học, nhiều rau quả, ít dầu mỡ cùng việc vận động nhẹ nhàng mỗi ngày sẽ giúp người bị rối loạn mỡ máu ăn Tết an toàn, sống khỏe quanh năm.